İntihar fikrinə düşən qazilər: onları necə xilas edək? -600-dən çox müraciət

"Postmüharibə dövründə müharibə iştirakçısı olan şəxslər sadə və mürəkkəb "Posttravmatik stress pozuntusu (PTSP)” psixoloji xəstəliyindən əziyyət çəkirlər. Təəssüf ki, yaxın günlərdə iki qazimiz intihar etdi. Azərbaycanda postmüharibə dövrü zamanı psixologiyanın fəaliyyətində real metod və nümunəyə ehtiyac var”.
Bunu Lent.az-a açıqlamasında psixoloq, "İnsan Mühəndisliyi” proqramının rəhbəri Rövşən Nəcəfov bildirib.
Qeyd edək ki, qazi Vüsal Musayev və Yunis Mənsurovun intihar etməsi cəmiyyətdə müəyyən narahatlıq və narazılıqlara səbəb oldu. İndi çoxlarını düşündürən odur ki, müharibə işitrakçısı olmuş şəxsləri bu faciələrdən necə qorumalıyıq. Onlarda yaranan müxtəlif psixoloji vərdişlər aradan qaldırıla bilərmi?
Rövşən Nəcəfovun fikrincə bu məsələ ilə bağlı mərkəzləşmiş fəaliyyətlər formalaşmalıdır ki, pərakəndəlik yaranmasın:
"Psixoloqlar, psixiatrlar və digər aidiyyatı olan sahələrin mütəxəssisləri bu tip mərkəzlərə cəlb olunmalıdı. Müharibə iştirakçısı ifadəsini işlədəndə təkcə hərbçilər deyil, həmçinin, şəhid ailələri, maddi və mənəvi itki yaşamış mülki şəxslər də nəzərdə tutulur. Faciələrin formasından asılı olmayaraq insanların psixoloji gərginlikləri uzun müddət onları müşayiət edir. Patoloji hallar zaman keçdikcə formasını dəyişərək aqressivləşir. Hər iki halda şəxsin və ya şəxslərin psixoloji konsultasiyaya ehtiyacı var. Həm fərdi qaydada, həm də qrup şəklində psixoterapiyanın aparılması vacibdi.”
Psixoloq qeyd edir ki, postmüharibə sindromu zamanı travma almış insanda özünü günahlandırma və özünə qapanma halları olur:
"Bu insanlar öz patoloji halını başqası ilə bölüşməkdən qorxurlar və zamanla keçəcəyini düşünürlər. Yaşamağa həvəsləri ölür. Pozitiv düşüncədən özlərini məhrum edir, bundan başqa, psixoloji gərginliklərin yaratdığı yuxusuzluqdan əziyyət çəkirlər. Depressiyanın aqressiv mərhələsi olan dərin depressiyanın yaranması intihar fikrini insanda formalaşdırır. Psixoloji qıcıqlanma intihar fikrini artıq reallıqla əvəzləyir. İnsanların sinir böhranları yaşamaması üçün peşəkar və effektiv psixoloji metodlara ehtiyacı var. Fərdi qaydada yanaşsaq, şəxsiyyət testləri və emosional davranışların müşahidəsi ilə ilkin psixodiaqnostik mərhələni başlatmaq olar. Şəxsin tərəf kimi çıxış etməsi üçün düzgün ünsiyyətin qurulması və şifahi müsahibənin aparılması əsas fəaliyyət meyarıdır.”
"Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyində Sosial Xidmətlər Agentliyində noyabr ayından başlayaraq postmüharibə sindromunun aradan qalxması üçün psixoloji dəstək qrupları fəaliyyət göstərir. Bununla bağlı qaynar xəttimizə (Qaynar xətt: 050-406-75-85) olan müraciətlər qeydə alınır.”
Bu fikirləri isə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tabeliyində Sosial Xidmətlər Agentliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri Murad Həşimov deyib.
Nazirlik rəsmisi qaynar xəttə 600-dən çox müraciət olunduğunu, qrup üzvlərinin Bakı şəhəri və bölgələrdə 2400 dən çox ailə ilə görüşdüyünü bildirir:
"Müharibənin təsirindən zərər çəkmiş şəxslər, şəhid ailələri, qazilər, eyni zamanda erməni terrorundan əziyyət çəkən mülki şəxslərə peşəkar psixoloq və psixiatrlar tərəfindən onlayn və ya qrup halında psixoloji dəstək verilir. Pandemiya səbəbi ilə zəruri hal yaranmadığı təqdirdə, bu cür görüşlər daha çox onlayn rejimdə həyata keçirilir.
Nigar Adil - "Lent.az”
AMVPRESS.AZ
Xəbər lenti
-
11:25Ötən il əmək qanunvericiliyinin pozulması ilə bağlı neçə fakt aşkarlanıb? - RƏSMİ
-
11:22Həftəsonları nəqliyyatın fəaliyyəti bərpa olunacaq? - AÇIQLAMA
-
11:19Azərbaycanda yanvarın 18-dən bu günədək vaksin vurulan şəxslərin sayı açıqlandı - RƏSMİ
-
11:16Azərbaycanda iqtisadi subyektlərin rəhbərlərinə xəbərdarlıq edildi
-
20:05Vətən müharibəsinin molokan döyüşçüləri ilə görüş keçirilib
-
13:38Nazirlik rəsmisindən ibtidai siniflərdə əyani təhsillə bağlı AÇIQLAMA
-
13:32Ənənəvi dərslər 15 gün müddətinə açılır? - AÇIQLAMA
-
13:30Nazir qeyri neft-qaz sektoru üzrə vergi daxilolmaları barədə məlumat verdi - FOTO
-
11:28Azərbaycanda bərpa olunan enerji sahəsində görülən işlər və perspektivlər
-
11:25Ötən il bank filialları azalsa da, ATM-lərin sayı artıb
-
11:23“Qarabağ inciləri” müsabiqəsinə 400-dən çox dizayn nümunəsi göndərilib - FOTO
-
11:22Cəbrayıl rayonunun Göyərçinveysəlli kəndindən görüntülər - VİDEO
-
11:202020-ci il üzrə güzəştli şərtlərlə verilən orta aylıq pensiya məbləği AÇIQLANDI
-
18:32İsmayıllıda gücləndirilmiş nəzarət profilaktik-maarifləndirmə tədbirləri davam etdirilir
-
12:06Hikmət Hacıyev Azərbaycanın müharibəni dayandırmaq səbəbini açıqladı – VİDEO
-
12:04Azərbaycana dəymiş ziyanın hesablanmasına başlanılıb
-
11:19Naxçıvanda sahibkarlara verilən kreditlər 25% artıb
-
11:09"Loqos" Psixoloji və Nitq inkişafı mərkəzi mükafatlandırıb
-
10:55“WhatsApp” 30 milyon abunəçisini itirdi
-
10:53Samir Şərifov: “Zəfər yürüşünün maliyyələşdirilməsi tam icra olunub”
-
10:4320 dollarlıq əsginasın üzərində afroamerikalı fəalın şəkli ola bilər – FOTO/VİDEO
-
10:39Pandemiya dövründə dünyanın ən təhlükəsiz hava yolları şirkəti açıqlandı
-
16:24Mehriban Əliyeva yenidən Azərbaycan Gimnastika Federasiyasının prezidenti seçilib
-
16:23Türkiyənin təhsil nazirindən Emin Əmrullayevin paylaşımına REAKSİYA
-
16:18İlham Əliyevdən müharibə əlilləri və şəhid ailələrinin evlə təmin olunması ilə bağlı SƏRƏNCAM
-
16:16İlham Əliyev İranın xarici işlər nazirini qəbul etdi - YENİLƏNİB + VİDEO
-
16:09Nazir Qarabağın dirçəlişinin qeyri-neft sektoruna təsirindən yazdı - FOTO
-
15:52Dövlət Neft Fondu AÇG və Şahdəniz üzrə gəlirlərini açıqladı
-
16:04Tələbə dərs oxusun, yoxsa işləsin - Dilemma qarşısında
-
11:08Dünya və Avropa mükafatçıları millimizə məşqçi təyin edildilər
-
11:06KOBİA və TÜMKİAD arasında anlaşma memorandumu imzalanıb - FOTO
-
11:05Deputatlar şəhid ailələri ilə bağlı məsələni müzakirə edəcək
-
11:03Ləğv olunan bankların əmanətçilərinə nə qədər vəsait ödənilib? - RƏSMİ
-
14:56Deputat şəhid ailələri ilə görüşüb - FOTOLAR
-
13:28Fevralın 1-dən valideyn övladını məktəbə göndərməyə bilər? - NAZİR AÇIQLADI
-
13:21Təhsil kreditləri üçün dövlət büdcəsindən ayrılacaq pulun miqdarı AÇIQLANDI
-
13:16Gənclər tərəfindən qazilərimizə “Böyük Qayğı” layihəsinə start verildi - FOTO
-
13:15Ənənəvi təhsilə keçidlə bağlı Emin Əmrullayevdən AÇIQLAMA
-
13:13Emin Əmrullayevdən xəbərdarlıq: “Qısa müddətdə qapanmalara qayıda bilərik”
-
13:11Mikayıl Cabbarov Qarabağ Dirçəliş Fondu ilə bağlı paylaşım etdi - FOTO
Digər xəbərlər
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
Bu gündən sərt karantin rejimi yumşaldıldı
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
Azərbaycanda sərt karantin rejimi yumşaldılır - RƏSMİ
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
İlham Əliyev 38 il sonra Heydər Əliyevlə şəkil çəkdirdiyi yerdə - FOTO
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Şuşaya gedib - VİDEO
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
İntihar fikrinə düşən qazilər: onları necə xilas edək? -600-dən çox müraciət
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
Mehriban Əliyevadan Zəfər muzeyi ilə bağlı TAPŞIRIQ
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
ICESCO-nun Baş direktorundan İlham Əliyevə Qələbə hədiyyəsi - FOTO
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
Prezident Vidadi Muradovu “Azərxalça” ASC-nin İdarə Heyətinin sədri vəzifəsindən azad etdi - SƏRƏNCAM+VİDEO
-
İctimai, Maraqlı, Manşet
“Mədəniyyət” jurnalı Xarı bülbüllü, “Zəfər” soraqlı gəldi